Oekraïne kreeg deze zomer fors minder wapens en munitie dan voorheen
In juli en augustus heeft Oekraïne fors minder militaire hulp gehad van bondgenoten dan eerder dit jaar. Het gaat volgens onderzoekers om 43 procent minder wapens, munitie en ander legermaterieel in vergelijking met de eerste zes maanden van het jaar.
Het Duitse onderzoeksbureau Kiel Institute noemt het een verrassende ontwikkeling waar het geen verklaring voor heeft. "Europa schaalt zijn totale militaire steun af", zegt hoofdonderzoeker Christoph Trebesch van de Ukraine Support Tracker. "Het wordt cruciaal hoe deze cijfers zich in de herfst ontwikkelen."
Effect onduidelijk
Het is nog te vroeg om te spreken van een trend. Ook valt nog niet te zeggen of Oekraïne iets van de recente daling zal merken op het slagveld. Het land leunt sowieso al meer op zijn eigen oorlogsindustrie, bijvoorbeeld voor de productie van drones en raketten. Onder meer voor luchtafweer is Kyiv nog wel afhankelijk van bondgenoten.
In juli en augustus werd vanuit het buitenland gemiddeld per maand voor ruim 2 miljard euro aan militaire middelen geleverd en toegezegd. De zes maanden ervoor was dat bijna 4 miljard per maand.
Ter vergelijking: in de eerste jaren van de oorlog werd er maandelijks gemiddeld zo'n 3,5 miljard euro aan wapens en materieel geleverd en toegezegd.
Over de Ukraine Support Tracker
Het Kiel Institute houdt sinds het begin van de Russische invasie van 2022 bij welke steun landen hebben toegezegd of geleverd. De cijfers zijn niet compleet en alleen gebaseerd op informatie die landen willen vrijgeven. Toch wordt de database beschouwd als het gedetailleerdste overzicht van militaire leveringen aan Oekraïne.
Sinds het aantreden van Trump geeft de VS vrijwel niets meer aan Oekraïne. In de eerste helft van 2025 waren Europese bondgenoten in dat gat gesprongen, zo bleek eerder uit cijfers van de Duitse onderzoekers.
Nieuw systeem voor aanschaf wapens uit VS
In juli is een nieuw mechanisme ingevoerd voor NAVO-landen die wapens in de VS willen kopen voor Oekraïne: de Prioritised Ukraine Requirements List (PURL). Dat is simpel gezegd een lijst waarop Oekraïne aangeeft welke luchtverdediging, munitie en andere zaken het hardst nodig zijn.
Via PURL hebben zeker acht landen, waaronder Nederland, inmiddels wapens gekocht voor Kyiv. Afgaand op de totaalcijfers van militaire hulp over de twee zomermaanden, is het mechanisme niet populair onder NAVO-lidstaten.
Overigens is het niveau van financiële hulp aan Oekraïne wel stabiel gebleken. In juli en augustus werd gemiddeld evenveel geldsteun gegeven als in de overige maanden van de ruim 3,5 jaar durende oorlog.
Amerikaanse Tomahawk-raketten voor Oekraïne?
Vrijdag is president Zelensky weer op bezoek in het Witte Huis. Trump heeft onlangs de suggestie gewekt dat de VS Tomahawk-raketten wil leveren aan Oekraïne. Met deze raketten kan het Oekraïense leger doelwitten diep in Rusland raken.
Aan het begin zijn presidentschap was Trump nog uitermate lovend over president Poetin. Hij heeft de Russische president in augustus ontvangen in Alaska. De Amerikaanse leider was aanvankelijk zeer positief over het vooruitzicht op vrede tussen Oekraïne en Rusland, maar daar is in de praktijk niets van terechtgekomen. Trump heeft sindsdien herhaaldelijk kritiek geuit op Poetin, zonder dat dit tot veel praktische consequenties leidde.
Rusland rukt beperkt op
Ondertussen wordt in het zuiden en oosten van Oekraïne nog altijd hard gevochten. Rusland heeft de afgelopen maanden ten koste van zware verliezen meer gebied veroverd, maar gemeten aan de enorme schaal van Oekraïne blijft het toch nog zeer beperkt. Grote doorbraken zijn er dit jaar niet geweest.
Rusland voert dagelijks zware luchtaanvallen uit op Oekraïense steden. Over schade aan militaire installaties maakt Oekraïne niets bekend, maar duidelijk is dat civiele infrastructuur op grote schaal wordt getroffen. Op zijn beurt voert Oekraïne drone en raketaanvallen uit op olieraffinaderijen in Rusland.