Officieel geen hongersnood meer in Gaza, maar situatie blijft kritiek
De voedselsituatie in Gaza is verbeterd sinds de wapenstilstand van oktober, stelt VN-voedselwaakhond IPC vast in een nieuw rapport. Er is officieel geen hongersnood meer in het gebied, maar de situatie blijft kritiek.
Er komen meer goederen de Gazastrook binnen en het aantal Israëlische luchtaanvallen is aanzienlijk afgenomen in vergelijking met voor het bestand, schrijft IPC, een gerenommeerd samenwerkingsverband van organisaties en ngo's dat wereldwijd voedselcrises monitort.
Minder burgers in Gaza vallen nu in de hoogste categorie van hongersnood, die als levensbedreigend wordt aangeduid. Tussen 16 oktober en 30 november vielen meer dan 100.000 mensen in die categorie en als het bestand aanhoudt, zal dit aantal in april volgend jaar onder de 2000 duiken, verwacht het IPC.
Voedselnood nog hoog
Er is in Gaza nog wel een groot gebrek aan voedsel. De ruim twee miljoen Gazanen hebben moeite om in hun basisbehoeften te voorzien en de beperkte toegang tot hulp maakt de situatie nog ernstiger. Zo is er nog steeds sprake van acute ondervoeding.
Wat doet het IPC?
The Integrated Food Security Phase Classification (IPC) is opgezet met als doel de wereldleiders te voorzien van grondige, op bewijs gebaseerde analyses van de voedselonzekerheid en acute hongersnoden in de wereld. Het IPC bestaat uit negentien organisaties en ngo's die voedselcrises wereldwijd monitoren.
Het IPC hanteert vijf categorieën van voedselonzekerheid. Volgens het IPC is er hongersnood als minstens 20 procent van de bevolking geen toegang heeft tot eten, een op de drie kinderen aan acute ondervoeding lijdt en er per dag twee mensen op de 10.000 doodgaan door honger.
Het IPC benadrukt dat acute hongersnood in Gaza nog steeds op de loer ligt. "In het ergste geval, waarbij geweld opnieuw oplaait en de humanitaire en commerciële toestroom van goederen wordt stopgezet, kan het risico op hongersnood in april 2026 weer terug zijn", schrijft de VN-voedselwaakhond. "Dit benadrukt de ernstige en voortdurende humanitaire crisis."
In augustus riep het IPC in een deel van de Gazastrook officieel hongersnood uit. VN-mensenrechtenchef Volker Türk noemde de hongersnood "een direct gevolg van het handelen van de Israëlische regering". Na een maandenlange blokkade liet Israël heel sporadisch eten en hulpmiddelen toe tot de Gazastrook, maar dat is nog lang niet voldoende, waardoor er elke dag kinderen stierven door ziekte en ondervoeding.
Israël heeft herhaaldelijk ontkend dat er sprake is geweest van hongersnood in Gaza. Premier Netanyahu noemde het vorige IPC-rapport een "regelrechte leugen".
Geen verse groenten en fruit
Het Nederlandse Rode Kruis zei deze maand dat de hoeveelheid hulp die Gaza binnen mag komen van dag tot dag verschilt. De afgesproken 600 vrachtwagens per dag worden in elk geval niet gehaald.
Een analyse door het Amerikaanse persbureau AP van cijfers afkomstig van de Israëlische dienst Cogat bevestigt dat. In de periode van 12 oktober tot 7 december waren het volgens AP gemiddeld 459 vrachtwagens.
Israël controleert nog altijd de toegang tot de Gazastrook en blijft zowel hulpgoederen als internationale medewerkers de toegang tot Gaza ontzeggen. Het IPC schrijft in het rapport dat Israël niet voldoende voedsel toelaat en bovendien weinig soorten voedsel. Zuivel, eieren, vlees, vis en verse groenten en fruit zijn amper verkrijgbaar. Met name kinderen lijden hier extra onder, omdat ondervoeding voor hen blijvende gevolgen heeft.
Het IPC waarschuwt dat het komende jaar meer dan 100.000 kinderen in Gaza tussen de 6 maanden tot 5 jaar oud te maken hebben met acute ondervoeding en behandeling nodig zullen hebben. Ook zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, lopen een hoger risico.
Dagelijks honger
Kinderrechtenorganisatie Save the Children zegt dat ondanks de verbeterde situatie nog steeds vier op de vijf kinderen in de Gazastrook het nieuwe jaar ingaan met ernstige honger.
De organisatie CARE Nederland, die hulp verleent aan Gaza, benadrukt dat blijvende, onbelemmerde toegang voor humanitaire goederen noodzakelijk is. "Zonder die continuïteit blijft honger een vast onderdeel van het dagelijks leven in Gaza."
Het IPC-rapport komt op een moment dat fase 1 van het zogenoemde Trump-plan voor Gaza zijn einde nadert. Hamas heeft nog één lichaam van een Israëlische gijzelaar niet overgedragen. De uitdagende tweede fase moet nog beginnen en richt zich op de toekomst van Gaza, al zitten bij de onderhandelingen daarover de Palestijnen nauwelijks aan tafel.